روایتی نو از تدوین حماسه ی ملی (شاه نامه)

نویسندگان

علی محمدی

استاد گروه زیان و ادبیات فارسی ، دانشگاه بوعلی سینا همدان انتصار پرستگاری

دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دبیر ناحیه یک آموزش و پرورش همدان فهیمه ارتقایی

دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارس ، دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

کوشش نویسندگان در این مقاله، به بازخوانی روند پدیدآمدن حماسه ی ملی شاه نامه، معطوف بوده است. نویسندگان از زاویه ای به نسبت تازه تر به روند پدیدآمدن شاه نامه یا شاه کار حماسه ی ملی، پرداخته اند. این درست است که ما امروز از متن به نسبت منقّح شاه نامه یا به تعبیری دیگر، کتاب بزرگ حماسه ی ملّی، برخوردار هستیم؛ امّا این که در فرایند پدید آمدن این متن که از باشکوه ترین متن های فرهنگی، اسطوره ای، زبانی، ملّی، ادبی و تاریخی ایران و زبان فارسی است، چه تحوّلاتی رخ داده یا این که در سیر سرودن آن کتاب، چه حادثه هایی به وقوع پیوسته، کم تر سخن در میان است. سبب این کاستی هم تا اندازه ای مشخص است: نبودن منابع کافی! نگارندگان این مقاله، در بررسی های تاریخی و شواهد شعری در متن شاه نامه، به این باور رسیده اند که شاه نامه ی فردوسی که خود حاصل آمده از متن یا متن های نوشتاری و به حدس و گمان، روایت هایی شفاهی بوده، در فضایی بسیار خطربار و با نقشه ای از پیش تعیین شده، از سوی حامیان حماسه ی ملّی و همت والای فردوسی، به گونه ای پیروزمندانه، پدید آمده است. این پیروزی، حاصل نقشه ای زیرکانه و مخفیانه از سوی حامیان حماسه ی ملّی بود و در مراحل گوناگون، مورد حمایت قرار گرفت تا سرانجام به همّت فردوسی، به شکل کنونی به دست ما رسید. بنا بر نتایج این مقاله، در فرایند یادشده، تا رسیدن به این نقطه از شکوه و به بارنشستن این نهال پربار،  بسیاری از بزرگان فرهنگ و ادب و خویش کاران وطن دوست ایرانی، در این راه، جان باختند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

روایتی نو از تدوین حماسه‌ی ملی (شاه‌نامه)

کوشش نویسندگان در این مقاله، به بازخوانی روند پدیدآمدن حماسه‌ی ملی شاه‌نامه، معطوف بوده است. نویسندگان از زاویه‌ای به نسبت تازه‌تر به روند پدیدآمدن شاه‌نامه یا شاه‌کار حماسه‌ی ملی، پرداخته‌اند. این درست است که ما امروز از متن به نسبت منقّح شاه‌نامه یا به تعبیری دیگر، کتاب بزرگ حماسه‌ی ملّی، برخوردار هستیم؛ امّا این که در فرایند پدید آمدن این متن که از باشکوه‌ترین متن‌های فرهنگی، اسطوره‌ای، زبانی، ...

متن کامل

آمیزش اسطوره و حماسه در روایتی دیگر از بانوگشسب نامه

بانوگشسب تنها زن پهلوان ایرانی است که دربارۀ او و کردارهای پهلوانی اش، منظومه ای مستقل شکل گرفته است. در میان منظومه های پهلوانی که پس از شاهنامۀ فردوسی به نظم درآمده اند، دو منظومۀ برزونامه و بانوگشسب نامه در منطقۀ کوهمرّه سرخی رواج یافته است. روایت شفاهی موجود در این منطقه، آمیزشی از حماسه و باورهای اساطیری ساکنان آن است که واکاوی آن، افزون بر ثبت روایتی که پیش از این در هیج منبع و مأخذی بررسی...

متن کامل

رزم نامه کنیزک (حماسه ای به زبان گورانی و روایتی از یادگار زریران)

رزم نامۀ کنیزک حماسه­ای ملی و روایتی از یادگار زریران است. این حماسه بخشی از دستنویس منظومۀ هفت­لشکر به زبان گورانی و بازتابی از یک نوعِ ادبی شاهنامه­سرایی در غرب ایران است. ساختار رزم نامه و رویکرد نمایشی آن در دو نگاه یادآور یادگار زریران است. در نگاهی جزیی، بخش میانی رزم نامه دقیقاً روایتی از یادگار زریران پهلویست که در آن زردشتی­زدایی و نام­گردانی صورت گرفته ­است. در این بررسی رزم نامه در مقا...

متن کامل

بررسی تحلیلی روایتی نقّالی از فرامرز نامه

فرامرزنامه یکی از منظومه‌های ارزشمند و نسبتاً مفصّل پهلوانی پس از شاهنامة فردوسی است. درنگ در تاریخ فرهنگ و ادب ایران نشان می‌دهد که اخبار مربوط به فرامرز به گونه‌ای بسیار گسترده در روایات مکتوب و شفاهی موجود است. داستان‌های این پهلوان به گونه‌ای پراکنده در شاهنامه، منظومه‌های پهلوانی پس از شاهنامه، منابع مکتوب و روایت‌های نقّالی و شفاهی حفظ شده است که در مجموع حلقة روایات فرامرز را در ادبیّات حماس...

متن کامل

امکان سنجی تدوین اصطلاح نامه ی پزشکی اسلام و ایران

سابقه و هدف: یکی از چالش‌های بزرگ در عصر حاضر دسترسی سریع کاربران به اطلاعات مورد نیازشان است، در نتیجه در نظام‌های ذخیره و بازیابی اطلاعات توجه به سازماندهی مدارک اهمیت زیادی دارد. در میان روش‌های سازماندهی اطلاعات، نمایه‌سازی زبان کنترل‌شده‌ای است که یکی از ابزارهای آن اصطلاح نامه است، لذا پژوهش حاضر با هدف امکان‌سنجی تدوین اصطلاح‌نامۀ پزشکی اسلام و ایران انجام شده است. مواد و روش‌ها: روش پژو...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
کهن نامه ادب پارسی

جلد ۶، شماره ۲، صفحات ۱۱۵-۱۴۵

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023